Bulgaristan kanunları uyarınca, ölüm ve yaralanmayla sonuçlanan trafik kazalarına sebebiyet veren kişiler hapis cezasına mahkûm edilebilmektedir.
Ölüm ve yaralanma ile sonuçlanmayan trafik kazalarında, kazaya karışan kişilerin trafik sigortalarının bulunup bulunmadığı kontrol edilmekte, bilahare polis tarafından bir kaza tutanağı raporu tutulmakta ve bilirkişinin hazırladığı hasar tespit tutanağı ışığında gerekli tazminat sigorta tarafından ödenmektedir.
Ölüm ve yaralanma ile sonuçlanan trafik kazalarında ise, kazaya sebebiyet veren kişiler gözetim altına alınarak, haklarında adli makamlarca soruşturma başlatılmakta, konu mahkemeye intikal ettirilmektedir. Gerek soruşturma, gerek mahkeme süresince, kazanın boyutlarına göre, ilgili kişiler kefaletle veya kefaletsiz olarak serbest bırakılabilmekte, ancak pasaportlarına el konularak Bulgaristan’da zorunlu ikamete tabi tutulmakta ve ülkeden çıkışlarına izin verilmemektedir. Ölümlü trafik kazasına taraf olan vatandaşlarımızın araçlarının, mahkeme sonuçlanana kadar, Bulgaristan’dan çıkışına müsaade edilmemektedir.
Bulgar makamları, Bulgaristan’dan transit geçiş yapan TIR kamyonlarının sınırda yapılan gümrük kontrollerine ek olarak, Bulgaristan’dan transit geçişleri sırasında seyir halinde iken (karayolları üzerinde 10 ayrı bölgede) sıkı kontrollere tabi tutulduklarını, bu kontrollerin “E-80” üzerindeki diğer araçların güvenli seyahatlerini sağlayabilmek ve uyuşturucu, mal ve insan kaçakçılığıyla mücadele edilmesinin yanısıra şoförlerimizin kişisel güvenliğinin sağlanması için takometre ve hız kontrolü amacıyla yapıldığını ifade etmektedirler.
Türk TIR şoförlerinin genellikle, araç kullanma süresi limitlerini aşmak, dinlenme gerekliliğine uymamak ve takografsız ya da arızalı takografla araç kullanmak gibi ihlallerde bulunduklarını belirten Bulgar yetkililer, bu tür ihlaller durumunda Bulgaristan Karayolu Taşımacılığı Kanunu’nda belirtilen ceza tarifesindeki en üst para cezalarının uygulandığını, diğer AB ülkelerine kıyasla trafik kazası oranı yüksek olan Bulgaristan’da caydırıcılığı arttırmayı amaçladıklarını kaydetmektedirler. Bu nedenle Türk TIR şoförleri 100 Euro’dan 1.500 Euro’ya kadar değişen tutarlarda para cezalarını ödemek zorunda kalmaktadırlar. Bulgaristan İçişleri Bakanlığı’ndan alınan bir yazıda, bundan böyle trafik müdürlüğü tarafından verilen ceza protokolleri ile makbuz karşılığı kesilen cezaların mahallen tahsil edilmesi uygulamasına son verildiği bildirmiştir.
İLAVE HUSUSLAR
· Haksız fiile maruz kalınması veya olumsuz bir durum ile karşılaşılması halinde derhal polise ve en yakın temsilciliğimize başvurulmalıdır.
· Vatandaşlarımızın Bulgaristan’da gözaltına alınmaları sözkonusu olduğunda tercüman ve avukat talep etme ve temsilciliklerimize bilgi verilmesini isteme hakları vardır. Gözaltına alınan şahsa Bulgar makamları bir tercüman ve avukat tayin etmektedir. Devlet tarafından görevlendirilen tercüman ve avukatın ücretleri yine devlet tarafından ödenmektedir. Gözaltı öncesinde gözaltına alınış nedeni açıklanmakta ve sağlık durumuna ilişkin şahsın ifadesini içeren bir form doldurulmaktadır. Bulgaristan’da gözaltı süresi 24 saat olup, savcılık kararı ile bu süre 72 saat daha uzatılabilmektedir. Bu süre zarfında gözaltındaki şahıs mahkemeye çıkarılmaktadır. Bulgar makamları, ülkemiz ile 1970 yılında imzalanmış olan Konsolosluk Anlaşması uyarınca bir Türk vatandaşı gözaltına alındığı takdirde, 48 saat içinde temsilciliklerimize yazılı olarak bildirimde bulunmak durumundadır.
· Bulgaristan’da mukim bazı Bulgar vatandaşlarının evlenme, çalışma, arkadaşlık kurma gibi vaatlerle vatandaşlarımızdan para talep ettiklerine dair Büyükelçiliğimize zaman zaman şikayetler ulaşmaktadır. Bu nedenle, konu ile ilgili olarak Büyükelçiliğimiz internet sitesinde ve zaman zaman Türkiye’deki görsel ve yazılı basında vatandaşlarımızı bilgilendirme amaçlı haber ve duyurular yapılmaktadır. Konsolosluk Şubemiz görevlileri de benzer dolandırıcılık girişimlerine maruz kalan vatandaşlarımızı uyarmakta, hiçbir surette para transfer edilmemesini salık vermektedir. Bu şekilde birçok vatandaşımızın mağdur edilmesinin önüne geçilebilmiştir. Dolandırıcı şahısların gerçek kimlik ve adres bilgilerini kullanmamaları ve telefonlarını her olayda değiştirmeleri nedeniyle bu kişilere ulaşmak mümkün olmamaktadır.
· Bulgaristan’da normal tarife ile görev yapan taksilerin (taksimetre açılış fiyatı 0,60 – 0,75 Leva) yanı sıra, Bulgaristan Ulaştırma Bakanlığı ile imzaladıkları sözleşme gereği daha yüksek tarife ile yolcu taşıyan taksiler (taksimetre açılış fiyatı 3,65 – 5,00 Leva) de bulunmaktadır. Bu nedenle vatandaşlarımızın dikkatli davranmaları, taksiye binecekleri zaman önce açılış, sonra kilometre fiyatına bakmaları menfaatleri gereğidir.
