Avrupa otoyollarında araç kullanmak Türkiye’ye göre oldukça basit. Çünkü genel olarak bütün sürücüler kurallara uyuyor. Ancak yine de dikkat edilmesi gereken birkaç ufak detay oluyor; özellikle de ücretlendirme konusunda. Bu yazıda daha önce otobanlarında sürüş yaptığımız ülkelerin bazı kurallarından ve ücretlendirme sistemlerinden kısa kısa bahsettik. Türkiye Cumhuriyeti ehliyetleri ile Avrupa ülkelerinde araç kiralayabilir ve araç kullanabilirsiniz. Avrupa ülkelerinde bazı otoyollar ücretsiz, bazıları ücretli. Ücretlendirmede iki farklı sistem var. Birincisi bizdeki gibi “kullandığın kadar öde” sistemi. Bu sistemde paralı bir yola girdiğinizde gişelerden bilet alıyor ve otoyoldan çıkış yaparken katettiğiniz mesafeye göre ücretinizi ödeyip yolunuza devam ediyorsunuz. Diğeri ise ön ödemeli vinyet (vignette) sistemi. Vinyet sisteminde otoyolları kullanmaya başlamadan önce otoyol etiketinizi alıp aracınızın ön camına görünür bir şekilde yapıştırmanız gerekiyor (Avusturya Macaristan  ve Romanya gibi bazı ülkelerde ödeme yaptığınızda plakanız sisteme kaydediliyor; böylece aracın camına vinyet yapıştırmanıza gerek kalmıyor).  Yazımızda yalnızca daha önce otoyollarında araç sürüp deneyimlediğimiz ülkelere yer verdik. Araç sürmediğimiz ülkeler listede şimdilik yer almıyor, ancak yeni ülkelerde sürüş yaptıkça listeyi güncelleyeceğiz.   ALMANYAAlmanya Avrupa’nın en geniş otoyol ağına sahip ülkelerinden birisi. Otoyollarında hız sınırı olmaması ile ün kazanmış olsa da, bu bilgi tam olarak doğru değil. Özellikle yakın şehirleri birbirine bağlayan otoyolların bir çoğunda hız limiti uygulanıyor. Bir turist olarak nerede hız limitinin olduğunu anlayabilmek için tabelaları takip edin, limitin kalktığını gösterir tabelayı gördüğünüzde bir daha tabela çıkana kadar artık otomobiller için hız limiti yok demektir. Hız limiti olmayan yollarda bazen keskin dönüşlerde, bazen de hava koşullarına göre elektronik levhalarla anlık hız sınırı uygulamaları olabilir. Bu geçici hız sınırlarına Alman sürücüler harfiyen uyuyor, siz de mutlaka hepsine uyun. Almanya otoyollarında kaza oranı diğer Avrupa ülkelerine göre düşük olsa da hız limiti olmayan yollarda ölümlü kaza oranı Avrupa zirvesinde. Bu yüzden Almanlar’ın bir kısmı otoyollarda hız limiti olmasını istiyor. Almanya’da otoyollar ücretsiz. Otoyolda duraklama yapmak ise kesinlikle yasak. Otoyol polisi sizi çevirirse aracı ile önünüze geçecek ve sizi otoyoldan çıkartıp durduracaktır. Çok acil durumlar dışında otoyol kenarında durmayın. Alkollü araç kullanma töleransı :%0.05. Araç servisi ve çekici hizmeti için :0180-222222 Polis ve ambulans için: 110, itfaiye için: 112  AVUSTURYAİyi bir otoyol ağı ve asfalt kalitesi olan Avusturya otoyolları ücretli ve ücretlendirme sistemi vinyet ile yapılıyor. 10 günlük otoyol etiketi 9€; vinyetsiz otoyol kullanmanın cezası ise 120€. Otoyol vinyetini benzincilerden alabilirsiniz. Etiketi ön cama yapıştırmak ise mecburi. Vinyet kontrolü video kamera sistemi ile yapılıyor.Avusturya’da otoyolların haricinde ücretli bazı dağ yolları ve tüneller de mevcut; Kısım A 9 Pyhrn Gleinalm A 9 Pyhrn Bosruck A 10 Tauern Katschberg A 13 Brenner S 16 Arlberg A 11 Karawanken3.5T € 8,5 € 5 € 11,5 € 9,0 € 9,5 € 7,20Avusturya otoyollarında hız sınırı 100-130 km/s arasında değişiyor ve hız kontrolleri sabit radarlar ile yapılıyor. Güvenli bir sürüş için özellikle kışın dağlık bölgelerde anlık değişen hız limitlerine uymaya özen gösterin. Avusturya’da en ucuz benzini ülke sınırlarında alabilirsiniz. Alkollü araç kullanma toleransı :%0.05. Araç servisi ve çekici hizmeti için :120, Polis: 133, Ambulans: 144, İtfaiye: 122   BELÇİKABelçika küçük bir ülke olsa da yüzölçümüne göre Avrupa’nın en yaygın otoyol ağına sahip. 1. Dünya Savaşı’nda Almanlar’dan savaş tazminatı olarak 100 yıl boyunca otoyollarını aydınlatma hizmeti almış ve 2015 senesine kadar hiçbir ücret ödemeden otoyollarını ışıl ışıl aydınlatmışlar. Bu süre dolunca yolların bir kısmı karanlığa gömülmüş olsa da halen bazı kesimler gece aydınlatılıyor. Otoyolda hız sınırı 120 km/s, ama Belçikalılar hız sınırlarının biraz daha üzerinde araba kullanıyorlar ve kuralları bazen esnetebiliyorlar. O nedenle Belçikalı sürücüleri tıpkı Macarlar gibi Avrupalı diğer sürücülerden ayırmakta ve onlara karşı temkinli olmakta fayda var. Özellikle trafik yoğunluğu oluştuğu zamanlarda sağdan sollamalara dikkat etmelisiniz. Belçika’da otoyollar ücretsiz. Alkollü araç kullanma töleransı :%0.05. Araç servisi ve çekici hizmeti için : 070-344777. Acil durumlar için telefon numarası 112.  BULGARİSTANBulgaristan Avrupa Birliği’ne girmesiyle birlikte otoyol ağını genişletmeye hız vermiş bir ülke; ancak buna rağmen otoyollarının asfalt kalitesi ülkemizin gerisinde. Bulgaristan otoyollarında vinyet sistemi kullanıyor ve kontrolü video sistemi ile sağlıyor. 1 haftalık vinyet ücreti 8€ ve vinyeti ön cama yapıştırmak mecburi. Otoyolları vinyetsiz kullanmanın cezası 60€. Biz bir keresinde Bulgaristan’ı geçerken vinyet almayı unuttuk ve Sırbistan sınırında polis bizi durdurup vinyetimizi sordu; ancak halimizden gerçekten unuttuğumuzu anlayınca ceza kesmedi. Bulgar otoyollarında hız sınırı ise 130 km/s. Bulgaristan otoyollarında benzin almak ve mola vermek için MOL ve OMV istasyonlarını tavsiye edebiliriz. Bu istasyonlar hem diğerlerine göre daha güvenli, hem de Euro/Leva kurlarını müşterilerine istasyon içerisinde yazılı olarak belirttikleri için etikette Leva olarak belirtilen ürünlere, başka istasyonların yaptığı gibi “hayır onlar Leva değil Euro fiyatları” demiyorlar (Günümüz kuruna göre 1 Euro = yaklasık 2 Leva). Bulgar polisi hız kontrolünü mobil olarak yapıyor ve polislerin bir çoğu anlaşabileceğiniz kadar Türkçe konuşabiliyorlar. Maalesef Bulgaristan’da rüşvet Türkiye’nin geçmiş yıllarını aratmıyor. Sınır giriş-çıkışlarında polis “çorba parası” derse diye hazırda 5 Euro bozukluk bulundurmakta fayda var. Araç servisi ve çekici hizmeti için : 02-9803308, Polis: 166, Ambulans: 150, İtfaiye: 160.  ÇEKYAÇekya’da bütün büyük şehirler birbirine otoyol ile bağlı diyebiliriz. Ancak otoyolları tamamen yeniden yapım sürecinde olduğu için yollarda çok fazla yol çalışması ile karşılaşabilir ve trafik yoğunluğu yaşayabilirsiniz. Henüz yenilenmemiş eski yolların asfalt kalitesi oldukça kötü yenilenen yollar ise adeta kaymak gibi. Çekya da vinyet ile ödeme sistemine sahip; 10 günlük otoyol vinyeti 12€ karşılığında alınabiliyor. Vinyeti arabanızın önce camına yapıştırmanız mecburi. Vinyet kontrolü video kamera sistemi ve polis kontrolleri ile yapılıyor. Vinyet almadan otoyol kullanmanın cezası ise 80€’dan başlıyor. Çekya’nın bütün otoban ve otoyollarında hız sınırı 130km/s ve hız kontrolleri mobil olarak yapılıyor. Alkollü araç kullanma toleransı ise %0. Araç servisi ve çekici hizmeti için : 1230, Polis: 158, Ambulans: 155, İtfaiye: 150.   FRANSAYine Avrupa’nın en gelişmiş otoyol ağlarından birisine sahip olan Fransa’da otoyolların bazı bölümleri ücretli. Ücretlendirme sistemi ülkemizdeki ile aynı, yani gişe sistemi var. Bizdekinden farklı olarak otoyolların tamamında nakit veya kredi kartı ile ödeme yapabiliyorsunuz. Otoyoldan çıkış yaparken gişelere geldiğinizde “Cash” gişesini kaçırmamaya dikkat edin. Türk lirasının Euro karşısında sürekli değer kaybettiğini düşününce otoyol fiyatları 3. Köprü’nün fiyatlarını aratmayacak seviyede. Bu adresten gitmeyi planladığınız yolun ücretini öğrenebilirsiniz. Fransa otoyolların asfalt kalitesi oldukça iyi durumda. Hız sınırı ise 130 km/s. Alkollü araç kullanma töleransı :%0.05. Araç servisi ve çekici hizmeti için :0800/089222, Polis: 17, Ambulans: 15, İtfaiye: 18.   HOLLANDAHollanda da otoyol ağının genişliği konusunda oldukça ileri seviyede. Asfalt kalitesinin çok iyi olduğu otoyolların tamamı ücretsiz. Ancak ülkenin kuzey batısında yer alan Westerschelde (5€ – 6600m) ve Kill (2€ – 900m) tünelleri ücretli. Hollanda otoyollarını video kontrol sistemi ile çok sıkı bir şekilde denetliyor. Bazı uyuşturucu maddeleri kullanmanın serbest olduğu Hollanda’da uyuşturucu içip araba kullanmak yasak; bu sebeple otoyol üzerindeki dinlenme alanlarında polis kontrolüne denk gelebilirsiniz. Hız sınırı 120km/s. Alkollü araç kullanma toleransı :%0.05. Araç servisi ve çekici hizmeti için : 0800-0888. Acil durumlar için telefon numarası 112.  MACARİSTANMacaristan’ın otoyollarının asfalt kalitesi genel olarak iyi diyebiliriz ama bazı yerlerde artık yenilenmeye ihtiyaç duyan kısımları var. Otoyollar ücretli ve ön ödemeli. Otomobil için en az bir haftalık olarak satılan vinyet ücreti yaklaşık 10€. Vinyeti ülkeye girer girmez bir benzinciden alabilirsiniz; plakanız sisteme tanımlanıyor ve ön cama herhangi bir etiket yapıştırmanıza gerek yok. Seyahatiniz boyunca ödemenizin faturasını saklamanız önemli. Vinyet kontrolü otoyolda yer alan kamera sistemleri ile yapılıyor. Otoyolları vinyetsiz kullanmanın cezası 140€. Otoyollarda hız sınırı 110 – 130km/s arasında değişiyor ve Macar sürücüler hız sınırı kurallarına pek uymuyorlar. Macar polisi mobil hız denetimi yaptığı için hız sınırı kurallarına uymakta fayda var. Macaristan’da alkollü araç kullanma töleransı %0 Araç servisi ve çekici hizmeti için :188, Polis: 107, Ambulans: 104, İtfaiye: 105.   ROMANYAAvrupa’nın en yoksul ülkesi Romanya otoyol bakımından da oldukça fakir durumda. Macaristan hariç hiçbir komşusuna otoyol ile bağlı değil. Avrupa Birliği’nden aldığı yatırımlarla son 10 senede yaklaşık 500 km otoyol yapan Romanya’nın sahip olduğu otoyolların toplam uzunluğu ise 2018 itibarı ile yalnızca 748 km. Buna rağmen Romanya’da otoyollar ücretli ve vinyet sistemi var. 1 haftalık vinyet 3€, plakanız sisteme tanımlanıyor ve vinyet fişinizi seyahatiniz sonuna kadar saklamanız gerekiyor. Vinyeti benzincilerden nakit veya kredi kartı karşılığı almanız mümkün. Romanya’da yapacağınız yolculukların çok küçük bir kısmı otoyola denk gelebilir. Otoyol haricindeki yolların büyük bir çoğunluğu iki şeritli bölünmüş yollardan oluşuyor (1 gidiş 1 geliş). Denk gelebilirseniz otoyolların hız sınırı ise 130km/s. Alkollü araç kullanma toleransı ise %0. Araç servisi ve çekici hizmeti için : 12345, Polis: 955, Ambulans: 961, İtfaiye: 981   SIRBİSTANSırbistan otoyol açısından çok zengin bir ülke olmasa da, son dönemde yaptığı otoyol yatırımları ile ağını genişletiyor. Bu yönde yürüttükleri çalışmalar sayesinde yakın bir gelecekte Türk’lerin yoğun olarak kullandıkları ülkenin güneyinden kuzeyine boydan boya geçen güzergahta kesintisiz bir otoyola sahip olacaklar. Sırbistan’da da otoyol ücreti ‘kullandığın kadar öde’ sisteminde ve kilometre başına mesafede Avrupa’nın en ucuz paralı yolları arasında yer alıyor. Ödemeler nakit veya kredi kartı ile yapılabiliyor. Otoyollar çoğunlukla yeni olduğu için asfalt kalitesi de oldukça iyi. Alkollü araç kullanma töleransı %0.05, hız sınırı ise 100km/s ile 120km/s arasında değişiyor. Otoyolda hız kontrolleri sabit kameralar ve mobil polis ekipleri tarafından yapılıyor. Araç servisi ve çekici hizmeti için : 987, Polis: 92, Ambulans: 94, İtfaiye: 93   SLOVENYAKüçük bir ülke olan Slovenya’da yalnızca 5 tane ücretli otoyol mevcut, ancak zaman kazanmak için yine de ücretli otoyolları kullanmanızı tavsiye ederiz. Slovenya’da otoyol ücretleri komşu ülkelere göre biraz daha pahalı. Otomobil için 1 haftalık vinyet 15€. Ülkenin Avusturya sınırındaki Karavanke tünelini geçmenin ücreti ise 7.5€. 7300m uzunluğundaki bu tünelin bir ucu Avusturya’da, diğer ucu Slovenya’da. Tünel girişinde nakit veya kredi kartı ile ödeme yapmak mümkün. Vinyet ise benzincilerden alınabiliyor ve aracınızın ön camına yapıştırmanız mecburi. Vinyet kontrolü kamera sistemi ile yapılıyor. Otoyolları vinyetsiz kullanmanın cezası 300€. Slovenya otoyollarının asfalt kalitesi ise oldukça iyi. Alkollü araç kullanma toleransı ise %0.05. Araç servisi ve çekici hizmeti için : 1987, Polis: 113, Ambulans: 112, İtfaiye: 112.   YUNANİSTANBütün şehirleri birbirine otoyol ile bağlı olmasa da Yunanistan’ın da oldukça geniş bir otoyol ağı olduğunu söyleyebiliriz. Olimpiyat yatırımı olarak başlayan otoyol inşaatlarının bir kısmı yaşanan mali kriz nedeniyle yarım kalmış durumda. Yunanistan’ın otoyol ücretlendirmesi de ülkemizdeki gibi ‘kullandığın kadar öde’ sisteminde. Farklı yanı ise aynı yol üzerinde birden fazla gişe ile karşılaşabilmeniz. Yunanistan otoyollarını kullanırken ödeyeceğiniz en düşük ücret 0.70 Cent, en yüksek ücret ise 3.90€. Ödemeyi nakit veya kredi kartı ile yapmanız mümkün. Korint Körfezi üzerinde yer alan Rio Antirrio köprüsünün tek yön geçiş ücreti ise 13.20€. Yunanistan otoyollarında hız sınırı 120 km/s ve alkollü araba kullanma toleransı %0.05. Hız kontrolü ise hem sabit kameralarla hemde polis tarafından kurulan mobil kameralar ile yapılıyor. Araç servisi ve çekici hizmeti için: 104, Polis: 100, Ambulans: 100, İtfaiye: 199